
Yeraltı Kablo Arıza Tespiti Nasıl Yapılır | Kablo Arıza Tespit Cihazları Nelerdir
Elektriksel sistemlerde, enerji ve verilerin aktarılması için kullanılan kablolama sistemlerinin çevre kirliliğinin önüne geçmek, hoş olmayan görüntüleri ortadan kaldırmak ve güvenliği sağlamak amacıyla yer altında barındırılması gerekir. Kilometrelerce uzunluğa ulaşabilen bu iletim sistemlerinde belirli bir noktada oluşan bir arıza sebebi ile tüm iletim hattını kazmak ya da denetim etmek pek de rahat değildir. şundan dolayı arızanın oluştuğu noktayı tespit etmek, arızanın türünü bulmak ve direkt olarak bu noktaya müdahale etmek için oluşabilecek arızalar ve bu arızaların tespitinde kullanılabilecek yöntem ve cihazları beraber inceleyeceğiz.
Yeraltı hatlarında zaman içinde oluşabilecek arıza türleri ; ..
Kablo damarları içinde kısa devreler, kablo zırhındaki deformeler yüzünden su alması, kablolarda herhangi bir sebep ile oluşabilecek hasarlar, kopmalar ve toprak üzerine kaçaklar dır. Meger cihazı, ohm metre, avometre şeklinde ölçü cihazları ile yapılan bu arıza tespit yöntemlerinde, arızanın türü ve oluştuğu noktayı saptamak bazı durumlarda hiç mümkün değilken bazı durumlarda ise sadece arıza türü tespit edilebiliyordu. Tespiti basit olan bazı arızalar ve tespit yöntemleri ;
yeraltı kabloları arıza tespit aygıtı
Yeraltı Kablolarında Bakım ve onarımKısa dönem Arızası : Avometre yahut ohmmetre ile yapılabilecek bu arıza tespitinde,
Avometre için kısa dönem denetim kademesi ( Buzzer ) ile bu testlerin iyi mi yapılabileceğini inceleyelim..
1- Arızalı olan hattın diğer bağlı olduğu tüm hat ve alıcılardan bağlantısı kesilir.
2- Kablonun her iki ucu için tüm damar uçları açık ve birbirine temas etmeyecek hale getirilir.
3- Avometre buzzer kademesinde ( Sesli sinyal kademesi ), kablo damarları içinde ikişerli gruplar halinde ölçümler yapılır. Sinyal alınmadığı sürece kabloda kısa dönem olmadığı varsayılır. Burada bilinmesi gerekenlerden biri kablo damarlarından biri yahut birkaçında kopukluk var ise yine sinyal alınamayacağı ve yanlış tespit yapılabileceğidir.
Ohm Metre için kısa devre denetimü,
Arızalı olduğu kabul edilen hattın öteki tüm hat ve alıcılar ile bağlantısı kesilir.
Kablonun her iki ucu için tüm damar uçları açık ve birbirine temas etmeyecek şekilde ayarlanır.
Ohm metre ile kablonun bir ucundan damarlar arasında ikişerli gruplar halinde ölçüm yapılır.
Arıza olmayan bir hatta, normal şartlar altında sonsuz direnç kıymeti okunması gerekir.
Eğer sonsuz olmayan daha küçük değerler okunuyor ise, hatta kısa dönem olduğu anlaşılır.
Kablo Damarlarında Kopukluk Arızası : Yukarıda avometre için kısa devre testlerini anlatırken, kablo damarlarında kopukluk olması durumunda kısa dönem testinin de hatalı yapılmış olabileceğini söylemiştik. Şimdi bu kopuklukları avometre buzzer kademesi ve ohm kademesi için inceleyelim.
Avometre Buzzer ( Sesli Sinyal ) Kademesi için kopukluk testleri ;
Arıza tespiti yapılacak hattın öteki hat ve alıcılardan ayrılması ve uçlarının temas etmeyecek şekilde ayrılmasından sonra..
Kablonun bir ucunda test etmek üzere ikişerli gruplar halinde şöntleme (birbirine temas ettirme-bağlama ) yapılırken
diğer ucunda avometre probları şöntlenen kablo damarlarına temas ettirilir.
Bu temas esnasında test edilen iki damar için kopukluk söz mevzusu değil ise, buzzer sinyali net bir halde duyulacaktır.
Eğer iki damardan herhangi birinde kopukluk var ise ölçü aletinden herhangi bir sinyal sesi alınamayacaktır.
Bu işlemler gruplar halinde tüm damarlar için tekrarlandığında kabloda kopukluk hangi damarda olduğuda dahil olmak üzere tespit edilmiş olacaktır.
Avometre Ohm Kademesi için Kopukluk Testleri ; Ohm metre için yukarıda anlattığımız kısa devre kontrolleri avometre ohm kademesi içinde aynen geçerlidir. Ohm kademesinde yapılan kısa devre kontrollerinde sonsuz direnç değerleri ölçülüp kısa devre olmadığına kanaat getirildiğinde sıra kopukluk testlerine gelmiş demektir.
Ohm kademesinde yapılacak ölçümlerde buzzer kademesinde yapılan ölçümler şeklinde olacaktır.
Kablonun bir ucunda ölçü aleti ile ikişerli gruplar halinde ölçüm yapılabilmesi için
Karşı ucunda kablo damarlarının birbirine şöntlenmesi ( Birbirine bağlanması-köprülenmesi-kısa devre edilmesi ) gerekir.
Bu şartlar altında yapılacak ölçümlerde eğer sonsuz direnç değerleri okunan bir grup olursa o grupta kopukluk olduğu anlaşılır. Ve damarlar değiştirilerek oluşturulan yeni gruplarda meydana getirilen testler sonucunda hangi damarda kopukluk olduğu tespit edilir.
Eğer hiçbir grup için sonsuz direnç değerleri okunmuyor ise, kabloda kopukluk olmadığı anlaşılır.

Yeraltı Kablo Arıza Tespiti
Toprak Arızası kaçağı : Sağlam kablolar için toprak ve iletken arasındaki direnç değeri sonsuz olmalıdır. Sonlu bir kıymet okunuyorsa o damarda toprağa temas var anlama gelir..
Kablo Arıza Tespitinde Kullanılan Arıza Tespit Cihazları
Kablolardaki kısa dönem arızası, kopukluk arızası ve topraklama arızası için yapılan testlerden sonrasında tespit edilen arızanın kablo üzerinde hangi noktada olduğunu tespit etmek de çok önemli ve zor bir iştir. Durumun daha net anlaşılması için örneklemeye çalışırsak, binlerce metre uzunluğundaki bir yeraltı kablosunda arızanın kopukluk veya kısa dönem bulunduğunu tespit ettik diyelim, bu arızanın hangi noktada olduğunu bilmezsek tüm hattı değişiklik yapmak gerekebilir.
Tabii bunu yapmak binlerce metre uzunluğundaki bir hat için hem çok fazla iş gücü hem de çok fazla maliyet oluşturacağından pek de mümkün değildir. Bu işlemi yapmak için eski sistemlerde kullanılan farklı yöntemler olsada, bu yöntemler hem çok fazla iş gücü gerektiren aynı zamanda hata payları yüksek yöntemlerdi. Gelişen teknoloji ile birlikte yeni nesil test cihazları hem arızanın türünü hemde kablo üzerinde yerini zahmetsiz ve hatasız olarak tespit edebilmektedir.
Bu cihazları daha iyi anlayabilmek adına bir örnek daha verirsek ;
Örnek : 3km uzunluğunda bir enerji hattında yeraltında bir arıza bulunduğunu düşünürsek, arıza tespiti ve yerini bulmak için lüzumlu güvenlik önlemleri alındıktan sonra ( Enerjiyi kesme- diğer alıcı ve hatlarla olan irtibatı kesme vb. ) aygıt üzerine gerekli bağlantılar ve ayarlar yapıldığında, ölçüm işlemini meydana getiren aygıt bizlere Örneğin, arızanın 2850. Metrede olduğunu ve kısa devre arızası bulunduğunu söyleyebilir.
Aynı işlemler kablonun diğer ucundan yapıldığında ise vereceği sonuç 150. Metre de ve kısa dönem arızası olduğu dur. Bu sonucu şöyle sağlamlayabiliriz. Hattın uzunluğu = 3000 m, ilk ölçümdeki arıza noktası = 2850. Metre, diğer uçtaki arıza noktası = 150. Metre buradan yola çıkarak ; 3000-2850 = 150 diye bir sağlama işlemi gerçekleştirilebilir. Anlatılan bu işlemi gerçekleştirmek için TDR – 410 markalı cihaz kullanılır. Arızanın türü ve metresi belirlendikten sonra sıra arıza noktasına gitmeye geldi.
Doğal bu işlemde söylendiği kadar basit olmayacaktır. Ama burada da teknoloji imdadımıza yetişiyor. Arıza noktasına gitmek için TW 8800 ve TW82 Markalı cihazlar yapacağımız işlemi kolaylaştırıyor. Bu cihazlar ile kablonun ucundan başlayarak mesafe ölçümü ile arıza noktasına gidilebilir. Tw 8800 ve TW82 markalı cihazlar yeraltındaki enerji hatlarını, enerji altında ya da enerjisiz durumda tespit edebilirler.

TDR-410 cihazının özellikleri
TDR-410 aygıtı, çeşitli kablolar için arıza mesafesini ve arıza türünü tespit edebilen bir cihazdır.
TDR-410 aletinin özellikleri :
1. Elektrik güç kabloları, bakır telekom kabloları, koaksiyel kabloların
2. Kablolama alt yapılarındaki arızanın türünü
3. Arıza noktasını
4. Kısa devre, kopmalar, nem ile oluşabilen hasarlar, ve öteki türdeki arızaları kablo empedansındaki değişimleri hesaplayarak tespit edebilir.
5. Bahsedilen bu tespitleri 4000 metreye kadar uzun hatlarda gerçekleştirebilir.
Yeraltı kabloları arıza tespiti tdr 410 kullanmasıTDR-410 cihazı Arıza Grafikleri ve Anlamları
TW-82 cihazı: Bu cihaz ile sadece enerji altında olmayan hatlarda arama yapılabilir. Ve kablo takip edeni ile kopma noktası rahatça tespit edilebilir.
Tw-82 cihazının Özellikleri :
1- Bu aygıt tek frekansa haizdir.
2- 3mt ye kadar derinliklerde okuma yapabilir.
3- Transmitter ve receiver adlı iki parçadan kaynaklanır
4- IP65 standartlarında dır. Nemli ve rutubetli ortamlarda mesele çıkarmaz.
Not : Bu aygıt arıza tespiti için kullanılmaz. Sadece kopuk kablolarda transmitter tarafından gönderilecek sinyalda düşüşler olduğu için takip sonucunda kopuk nokta tespitinde kullanılır. Ve TW-82 cihazları sadece enerjisiz kablolarda arama yapabilirler.
TW-8800 cihazı : 3 farklı frekans değerinde, 0,82 kHz – 8,2 kHz – 82 kHz yan yana giden kablolardan bir ya da bir kaçını arayabilirsiniz. TW-8800 cihazları hem enerji altında hem de enerjisiz ortamda arama yapabilirler. Bu cihazda receiver ve transmitter parçalarından doğar. TW-8800 ler ile aktif ve eylemsiz arama yapılabilir.
Aktif Arama : Transmitter ve receiver birlikte kullanılırlar. Bu işlem yapılırken hatta enerji olmaması gerekmektedir. Transmitter tarafınca gönderilen sinyal receiver tarafınca idraklanarak kablo aranır.
Pasif Arama : Enerji altında yapılabilen bu arama, 50 – 60 Hz bandında arama yapılır. Bu arama türünde, elektrik güç kablolarını, ptt kablolarını ve kablolu Tv hatlarını seyretmek mümkündür.